Πότε με "κτυπά" το ρεύμα;

[megatron]

Αποφάσισα να φτιάξω αυτό το topic, με αφορμή κάποια εύλογη προσωπική απορία αλλά και σαν αποτέλεσμα κάποιας συζήτησης που είχα με συνάδελφους Ηλεκτρολόγους, γύρω από το θέμα: πότε το ηλεκτρικό ρεύμα μπορεί να σε "χτυπήσει" και πότε όχι.Παραθέτω προς συζήτηση τις παρακάτω ερωτήσεις:
1) Για παράδειγμα, γνωρίζουμε ότι σε μια μονοφασική πρίζα στο σπίτι μας, αν πιάσει κανείς με γυμνά χέρια μόνο το καλώδιο του ουδετέρου, δεν θα πάθει τίποτα. Αν πιάσει όμως μόνο το καλώδιο της φάσης,τότε τι θα συμβεί, και γιατί?
2) Αν πιάσει και τα 2 καλώδια (φάση-ουδέτερος), τότε μάλλον...θα "πονά" πολύ...αλλά γιατί? Προφανώς θα τον διαπεράσει ρεύμα,αλλά το ρεύμα δεν θα μπορούσε να διαφύγει μέσω των παπουτσιών του στο έδαφος σαν γείωση?
3) Τι θα συμβεί αν ακουμπήσει κανείς και τα 2 καλώδια μαζί, μέσω ενός μονωτή, όπως ένα ξύλο?
4) Γνωρίζουμε ότι τα εναέρια καλώδια της πόλης (καλώδια χαμηλής τάσης),είναι συνολικά πέντε (3 φάσεις, ουδέτερος,δημοτικός φωτισμός).Όταν τα πουλιά ακουμπούν πάνω σε ένα από τα καλώδια,δεν παθαίνουν τίποτα,αλλά αν κατά λάθος τύχει και ακουμπήσουν ένα επιπλέον καλώδιο - είτε από πάνω τους,είτε από κάτω τους - τότε θα "χτυπηθούν" από το ρεύμα.Αυτό γιατί συμβαίνει?
5) Επίσης, αν ακουμπήσω ένα από τα καλώδια της χαμηλής τάσης με ένα κοντάρι ξύλο (έστω 1 από τις 3 φάσεις), τότε δεν θα πάθω τίποτα. Πού οφείλεται αυτό?
    Για πολλούς αυτά τα ερώτηματα, είναι πολύ πιθανό να θεωρηθούν ανόητα,αλλά ειλικρινά δεν γνωρίζω την απάντησή τους.Μάλιστα συζητώντας με κάποια άτομα, παρατήρησα ότι κανείς δεν ήξερε να απαντήσει με σιγουριά.Αυτό το αναφέρω με το σκεπτικό, ότι σαν Ηλεκτρολόγοι Μηχανικοί, που θα έχουμε να "αντιμετωπίζουμε" το ρεύμα σε καθημερινή βάση, θα πρέπει να ξέρουμε τι "παίζει", για να μην σκοτωθούμε κιόλας.
Γι' αυτό, παρακαλώ οποιαδήποτε άποψη-απάντηση στα παραπάνω,είναι σεβαστή, αλλά ας είναι τουλάχιστον τεκμηριωμένη, για να μην γίνουμε κομπογιαννίτες Ηλεκτρολόγοι...

[Giannis]

Για αρχή να αναφέρουμε ότι το ξηρό δέρμα, έχει αρκετά μεγάλη αντίσταση, πάνω από ΜΩ. Ωστόσο, όταν αγγίζεις μια φάση, λόγω της θερμότητας που αναπτύσεται, το δέρμα λιώνει και έτσι το ρέυμα έρχεται σε "επαφή" με τα άλατα του αίματος. Άλατα σημαίνει ιόντα, συνεπώς, η αντίσταση που "βλέπει" το ρεύμα είναι μερικά Ωμς στην καλύτερη περίπτωση κάποια ΚΩ. Αυτά για αρχή.

1) Αν πιάσεις το καλώδιο της φάσης, τότε το τί θα συμβεί εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το τι παπούτσια φοράς και από το είδος του δαπέδου (μονωμένο ή όχι). Στην χειρότερη περίπτωση, αυτή δηλαδή του μη μονωμένου δαπέδου και της λεπτής (και ενδεχομένως και μη μονωτικής) σόλας, το ρεύμα θα σε διαπεράσει και θα διαρεύσει στο δάπεδο, ανοίγοντας κατα πάσα πιθανότητα μεγάλες πληγές (εγκαυματα) στα χέρια και στις φτέρνες σου. Αν θες να μεγιστοποιήσεις τις πιθανότοτητες να επιβιώσεις, καλό θα ήταν να πιάσεις το καλώδιο με το δεξί χέρι, ώστε η διαδρομή του ρεύματος να μην είναι κοντά στην καρδιά.

2) Σε αυτή την περίπτωση, το ρεύμα ακολουθεί την διαδρομή της μικρότερης αντίστασης. Αν πιάσεις τα καλώδια (φάση-ουδέτερος) με δύο χέρια, το ρεύμα θα συναντήσει μικρότερη αντίσταση στα χέρια, αν τα παπούτσια σου έχουν κάποιο είδος μονωτικής σόλας, διαπερνόντας έτσι και τον θώρακα, δηλαδή από την καρδιά, δηλαδή πιο εγγυημένος θάνατος. 

3)Μάλλον τίποτα, εκτός και αν είναι βρεγμένο. 

4) Διότι υπάρχει στιγμιαία διαφορά φάσης στην γωνία της κυματομορφής στις δύο τάσεις ή με άλλα λόγια υπάρχει η πολική τάση (τάση ανάμεσα σε δύο φάσεις).

5) Οφείλεται στο ότι το ξύλο είναι μονωτής (εκτός αν όπως είπα και παραπάνω είναι βρεγμένο).

Αυτές είναι οι δικές μου απόψεις. Μπορεί βέβαια να κάνω και λάθος, οπότε, οποιαδήποτε διόρθωση, ευπροσδεκτη....

ΥΓ1: Κάτι το οποίο πολλοί δεν γνωρίζουν, είναι ότι το καθαρό (απιονισμένο) νερό είναι μονωτής!! Το νερό της βρύσης ωστόσο όπως και αυτό της βροχής και γενικά κάθε "βρώμικο" νερο λόγω των αλάτων που περιέχει καθίσταται καλός αγωγός του ρεύματος. 

ΥΓ2: Αν επιθυμείς βέβαιο θάνατο από ηλεκτροπληξία ωστόσο....σου συνιστώ να ακουμπίσεις γυμνό καλώδιο στο κεφάλι σου. Το ρεύμα διαπερνά τον εγκέφαλο και το αποτέλεσμα είναι εγγυημένο κατα 99,99999999999% 

[fortsatos]

Που είσαι Stathmarxis να μας δώσεις τα φώτα σου?

[Despoina]

Αν είσαι μέλος κλειστού κυκλώματος, το ρεύμα περνάει από μέσα σου και όσο μεγαλύτερης έντασης είναι, τόσο πιο ''άσχημα'' την έχεις. Αν πάλι είσαι ''ανοιχτός'' με την έννοια του ανοιχτοκυκλώματος πάντα, το ρεύμα απαξιεί και την βγάζεις καθαρή!!!

[Pagouras]

Αν το ρευμα δεν ηταν εναλασσομενο, αλλα ηταν συνεχες, το αποτελεσμα (ηλεκτροπληξια) θα ηταν το ιδιο???
(εχω ακουσει οτι απο συνεχες ρευμα, ο ανθρωπινος οργανισμος δεν παθαινει τιποτα, απλα θα ηθελα να το επιβεβαιωσω στην περιπτωση που ισχυει )

[Giannis]

Αν το ρευμα δεν ηταν εναλασσομενο, αλλα ηταν συνεχες, το αποτελεσμα (ηλεκτροπληξια) θα ηταν το ιδιο???
(εχω ακουσει οτι απο συνεχες ρευμα, ο ανθρωπινος οργανισμος δεν παθαινει τιποτα, απλα θα ηθελα να το επιβεβαιωσω στην περιπτωση που ισχυει )

Σε αυτή την περίπτωση, όλα εξαρτώνται από την ένταση του ρεύματος. Γενικά τα όρια ασφαλείας για το συνεχές ρεύμα είναι περίπου τετραπλάσια, απ'ότι βλέπω τώρα και στο βιβλίο του κ.Τσανάκα (για τα Σ.Η.Ε. ΙΙ) για το συνεχές ρεύμα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι "την γλιτώνεις".

[megatron]

Μάλιστα...Σε ευχαριστώ πολύ Gianni για τις πολύτιμες πληροφορίες σου...Τουλάχιστον να ξέρουμε τι μας γίνετε ρε αδερφέ...

[axristos]

αποσα ξερω και εγω οπως τα λεει ο Γιαννης ειναι.τον αν θα παθεις ζημια εξαρταται απο πολλους παραγοντες.ο πατερας μου ειναι ηλεκτρολογος και τον εχουν διαπερασει αρκετες φορες τα 220 V απο γυμνο καλωδιο φασης σε σπιτια που φτιαχνεται η εγκατασταση χωρις να παθει ζημια.αυτο για τα πουλια που λες ειναι οτι δεν γινεται ακουμπωντας μια φαση μονο να δημιουργηθει κλειστο κυκλωμα και να δημιουργησει ρευμα.ειναι σαν να περιμενεις ενα λαμπακι να αναψει με ενα μονο πολο μπαταριας η για να στο  πω κ με ορους εγκαταστασεων σαν να περιμενεις να αναψουν τα φωτα χωρις να εχεις βαλει το καλωδιο επιστροφης(ουδετερος).ελπιζω να βοηθησα λιγο αν και ηταν αρκετα κατατοπιστικος ο Γιαννης!

[nestoras]

Κάτι ακόμη που παίζει ίσως το σημαντικότερο ρόλο στις επιπτώσεις του ρεύματος στον ανθρώπινο οργανισμό (μετά φυσικά την ένταση του ρεύματος που θα μας διαπεράσει) είναι η διάρκεια επαφής με τους αγωγούς. Η μέγιστη διάρκεια επαφής πριν δράσουν τα ασφαλιστικά μέτρα (ασφάλειες, αντιηλεκτροπληξιακά) είναι 5 sec. Τα όρια για απεριόριστη διάρκεια επαφής είναι 50V AC και 120V DC (Βιβλίο ΣΗΕ ΙΙ Τσανάκα).
Επίσης μπορείς άφοβα να κρεμαστείς από ένα γυμό αγωγό 100KV χωρίς να πάθεις τίποτε αρκεί να μην ακουμπήσεις κάπου αλλού (στη γη ή σε κάποιο άλλο γειωμένο σημείο ή σε κάποιο άλλο αγωγό διπλανής φάσης)
:-D

[megatron]

Μήπως γνωρίζει κανείς το πώς λειτουργεί το ηλεκτρικό κατσαβίδι? Διότι για να ανάψει το λαμπάκι του, πρέπει να τοποθετήσουμε την μία άκρη του στη τρύπα της φάσης της μονοφασικής πρίζας (γιατί όχι στον ουδέτερο?? ) και στην άλλη του άκρη - που είναι μάλιστα μεταλλική - να ακουμπήσουμε το δάκτυλό μας...Γιατί εκεό δεν παθαίνουμε κάτι?

[Giannis]

Μήπως γνωρίζει κανείς το πώς λειτουργεί το ηλεκτρικό κατσαβίδι? Διότι για να ανάψει το λαμπάκι του, πρέπει να τοποθετήσουμε την μία άκρη του στη τρύπα της φάσης της μονοφασικής πρίζας (γιατί όχι στον ουδέτερο?? ) και στην άλλη του άκρη - που είναι μάλιστα μεταλλική - να ακουμπήσουμε το δάκτυλό μας...Γιατί εκεό δεν παθαίνουμε κάτι?

Ο ουδέτερος δεν έχει τάση, άρα δεν έχει νόημα να βάλεις το δοκιμαστικό κατσαβίδι εκεί. Το γεγονός ότι δεν παθαίνεις τίποτα από την χρήση του δοκιμαστικού κατσαβιδιού οφείλεται στο ότι αν προσέξεις μεσα έχει μια αντίσταση. Αυτή η αντίσταση είναι της τάξεως των 150ΜΩ (αν θυμάμαι καλά). Κάνοντας μια διαίρεση με τον νόμο του Ωμ, είναι προφανές ότι το ρεύμα που διέρχεται είναι κάποια μΑ, μέγεθος μικρό ώστε να γίνει αισθητό (περίπου στα 0,5mA αρχίζει να γίνεται αισθητό) , αρκετό ωστόσο για να ανάψει το λαμπάκι στο εσωτερικό του κατσαβιδιού.

[megatron]

Μάλιστα...τώρα αρχίζω και καταλαβαίνω αρκετά πράγματα.Κοίταξε να δεις.....τι μπορεί να μάθει κανείς από την σχολή μας..

[dim]

Για αρχή να αναφέρουμε ότι το ξηρό δέρμα, έχει αρκετά μεγάλη αντίσταση, πάνω από ΜΩ.

Είσαι σίγουρος ότι η αντίσταση του ανθρωπίνου σώματος είναι τόσο μεγάλη??

[mpougatsas]

500 KΩ το ξηρό δέρμα και 1ΚΩ το υγρό, από το βιβλίο των Ηλεκτρικών Μετρήσεων, Γ.Ι. Βαχτσεβάνου...

[dim]

Ωραία...